پرونده‌های ضد انحصار علیه گوگل این شرکت را به دردسر انداخته‌اند و به نظر می‌رسد ترامپ هم نمی‌تواند برای بسته شدن این پرونده‌ها کاری کند.
به‌طورکلی شاید انتخاب مجدد ترامپ برای غول‌های سیلیکون ولی که نگران اجرای قوانین ضد انحصار هستند، خبر خوبی باشد اما شاید او در قبال نبرد حقوقی ادامه‌دار گوگل در سال‌های گذشته، رویکردی محتاطانه‌تر اتخاذ کند.
سال ۲۰۲۰، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، زمانی تاریخ‌ساز شد که وزارت دادگستری‌اش دعوای حقوقی بی‌سابقه‌ای علیه گوگل مطرح و ادعا کرد این غول فناوری در حوزه جستجوی آنلاین، انحصار غیرقانونی دارد. این پرونده اولین پرونده حقوقی رقابتی بزرگ در عصر اینترنت محسوب می‌شود.
با بازگشت مجدد ترامپ به قدرت، مدیران سیلیکون ولی درمورد تلطیف سیاست‌های مرتبط با حیطه رقابت در حوزه فناوری، در دولت آینده، خوش‌بین شده‌اند؛ این خوش‌بینی‌ها پس از سال‌های ریاست‌جمهوری بایدن و اجرای سخت‌گیرانه سیاست‌ها در این حوزه، به‌نوعی امیدبخش هستند اما کارشناسان ضدانحصار در گفتگویی گفته‌اند شاید ترامپ کلاً نظارت دولت فدرال بر حوزه رقابت در حیطه فناوری را کاهش دهد اما احتمالاً این موضوع کمک چندانی به گوگل نمی‌کند.
«ویلیام کوواکیک» (William Kovocic)، رئیس سابق کمیسیون تجارت فدرال و استاد کنونی حقوق در دانشگاه جرج واشنگتن، طی مصاحبه‌ای درمورد این موضوع گفته است: «گوگل نمی‌تواند از نتایج انتخابات خیلی دلگرم شود. تلاش‌های فدرال برای مبارزه با انحصارطلبی همچنان ادامه دارد.»
«جرج هی» (George Hay)، استاد حقوق ضدانحصار در دانشگاه «کورنل» (Cornell)، نیز مختومه شدن این پرونده توسط ترامپ را بعید دانسته، در ضمن با‌توجه‌به اینکه پرونده حقوقی علیه گوگل برای نخستین بار در دولت ترامپ شکل گرفته، بسته شدن آن کاملاً دور از انتظار است. وی درمورد این موضوع گفته «کار از کار گذشته است!»گوگل از اظهارنظر درمورد این موضوع خودداری کرد.
پرونده انحصار جستجوی این غول فناوری سال گذشته به دادگاه رفت. دولت فدرال در جریان محاکمه استدلال کرد گوگل به‌منظور اجبار تحمیلی کاربران به خرید محصولاتش با سازندگان دستگاه‌های مختلف قراردادهای غیرقانونی امضا کرده است! سنگ بنای پرونده وزارت دادگستری توافقنامه‌ای ده‌ها میلیارد دلاری بین گوگل و اپل بود که به‌موجب آن اپل موتور جستجوی گوگل را به موتور جستجوی پیش‌فرض در آیفون‌ها و سایر محصولاتش تبدیل کرد. گوگل مدعی شده باثبات بودن جایگاهش در بازار از کیفیت بالای محصولاتش نشأت می‌گیرد و اذعان کرده به مصرف‌کنندگانش گزینه‌های ساده‌ای برای تغییر تنظیمات پیش‌فرض ارائه می‌دهد.
اکتبر قاضی فدرال علیه گوگل حکمی داد که به شروع محاکمه دوم برای تعیین راه‌حل‌های بالقوه مقابله با انحصارطلبی‌های گوگل منجر شد؛ راه‌حل‌های مانند ممنوعیت قراردادهای مذکور یا راه‌حل‌های افراطی مثل تجزیه شرکت! قرار است محاکمه دوم آوریل سال آینده آغاز شود. گوگل گفته درخواست‌های احتمالی اولیه دولت که ماه گذشته ثبت شد، آزاردهنده‌اند.
آیا ترامپ می‌تواند گوگل را از این مخمصه نجات دهد؟ ترامپ نشان داد به اقدام برای تجزیه این غول فناوری تردید دارد و نگران است این کار به «نابودی شرکت» منجر شود.
ترامپ، در جایگاه رئیس‌جمهور، درصورت تمایل می‌تواند به وزارت دادگستری دستور دهد در پرونده‌هایی مانند پرونده گوگل عقب‌نشینی کند یا مجازات‌هایی مناسب پرونده را پیشنهاد دهد اما کوواکیک گفته درخواست از وزارت دادگستری برای عقب‌نشینی از پرونده‌ها، اقدامی بسیار نادر با پیامدهای سیاسی بزرگ خواهد بود و بسیاری از رئیس‌جمهورها تمایلی به آن ندارند؛ زیرا این کار مقامات ضدانحصار آن‌ها را تضعیف می‌کند. (یکی از معدود مواردی که دولت فدرال پرونده ضدانحصار را مختومه کرده، سال ۱۹۸۲ اتفاق افتاده است؛ آن سال وزارت دادگستری به پرونده سیزده‌ساله‌ای علیه آی‌بی‌ام که خواستار تجزیه بود، پایان داد؛ زیرا این پرونده را «بسیار ضعیف» می‌دانست و شانس کمی برای پیروزی آن می‌دید).
به گفته کوواکیک حتی ترامپ که معمولاً قوانین و عرف‌ها را می‌شکند، شاید به‌دلیل ناامیدی‌های شخصی‌اش از گوگل تمایلی به مداخله نداشته باشد. ترامپ سپتامبر گفته بود می‌خواهد این شرکت را به‌دلیل سیاه‌نمایی صرف «غیرقانونی» و نمایش استوری‌های صرفاً بد درباره او و از سوی دیگر نمایش استوری‌های مثبت درباره رقیب انتخاباتی‌اش، کامالا هریس، تحت تعقیب قضایی قرار دهد. این شکایات ادامه‌ای از ادعاهای محافظه‌کاران بود که سال‌هاست با بیان ادعایی کذب مدعی سانسور شدن صدایشان از سوی غول‌های فناوری هستند.
ترامپ، در جایگاه رئیس‌جمهور، درصورت تمایل می‌تواند به وزارت دادگستری دستور دهد در پرونده‌هایی مانند پرونده گوگل عقب‌نشینی کند یا مجازات‌هایی مناسب پرونده را پیشنهاد دهد اما کوواکیک گفته درخواست از وزارت دادگستری برای عقب‌نشینی از پرونده‌ها، اقدامی بسیار نادر با پیامدهای سیاسی بزرگ خواهد بود و بسیاری از رئیس‌جمهورها تمایلی به آن ندارند؛ زیرا این کار مقامات ضدانحصار آن‌ها را تضعیف می‌کند. (یکی از معدود مواردی که دولت فدرال پرونده ضدانحصار را مختومه کرده، سال ۱۹۸۲ اتفاق افتاده است؛ آن سال وزارت دادگستری به پرونده سیزده‌ساله‌ای علیه آی‌بی‌ام که خواستار تجزیه بود، پایان داد؛ زیرا این پرونده را «بسیار ضعیف» می‌دانست و شانس کمی برای پیروزی آن می‌دید).
به گفته کوواکیک حتی ترامپ که معمولاً قوانین و عرف‌ها را می‌شکند، شاید به‌دلیل ناامیدی‌های شخصی‌اش از گوگل تمایلی به مداخله نداشته باشد. ترامپ سپتامبر گفته بود می‌خواهد این شرکت را به‌دلیل سیاه‌نمایی صرف «غیرقانونی» و نمایش استوری‌های صرفاً بد درباره او و از سوی دیگر نمایش استوری‌های مثبت درباره رقیب انتخاباتی‌اش، کامالا هریس، تحت تعقیب قضایی قرار دهد. این شکایات ادامه‌ای از ادعاهای محافظه‌کاران بود که سال‌هاست با بیان ادعایی کذب مدعی سانسور شدن صدایشان از سوی غول‌های فناوری هستند.
ترامپ اکتبر در رویدادی در «باشگاه اقتصادی شیکاگو» (Economic Club of Chicago) تردیدش درمورد درست بودن تجزیه گوگل را راه‌حلی مؤثر نشان داد. در ضمن، نگرانی‌هایش درمورد احتمال «نابودی» این شرکت به‌واسطه چنین تصمیمی و فرصت‌دادن به چین برای دستیابی به برتری تکنولوژیکی را نیز ابراز کرد.
او درباره این موضوع گفت:
«کاری که می‌توان بدون تجزیه گوگل انجام داد، این است که مطمئن شویم گوگل از انحصارطلبی فاصله گرفته است.»
پرونده فدرال دیگری نیز علیه گوگل نیز جریان دارد که بر تجارت تبلیغات دیجیتال آن متمرکز شده و هنوز به پایان نرسیده است. دولت ادعا می‌کند که گوگل به‌طور غیرقانونی از این بازار سوءاستفاده کرده و از طریق خرید استارتاپ «دابل کلیک» (DoubleClick) در سال ۲۰۰۸ که اقدامی پایه برای گسترش تبلیغات دیجیتال آن محسوب می‌شود، قیمت‌های تبلیغاتش را بالا برده است. طبق گفته گوگل در بازار تبلیغات رقبای بزرگی مثل آمازون و متا هم حضوری پررنگ دارند و سهم دریافتی گوگل از این بازار، فقط کمی بیشتر از متوسط سود آن است. گوگل و دولت پرونده‌های خود را سپتامبر ارائه کردند و قرار است استدلال‌های نهایی ۲۵ نوامبر مطرح شوند.
سؤالات درباره رویکرد ترامپ به قوانین ضدانحصار زمانی مطرح می‌شود که او با حمایت گسترده از سیلیکون ولی، ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا، و «مارک اندریسن» (Marc Andreessen)، بنیان‌گذار اندریسن هوروویتز (Andreessen Horowitz) شرکت خدمات مالی آمریکایی، دوباره به کاخ سفید بازگشته است؛ حتی رهبران بزرگ فناوری که در گذشته منتقد ترامپ بودند، این بار به‌شکلی زیرکانه به او نزدیک شده‌اند.
دیدگاه‌های رهبران سیلیکون ولی نسبت به ترامپ
مارک زاکربرگ، بنیان‌گذار متا، ترامپ را پس از زنده‌ماندن از تروری نافرجام در ژوئیه، «مردی سرسخت» خواند. جف بزوس، بنیان‌گذار آمازون و صاحب روزنامه واشنگتن‌پست، از حمایت این روزنامه از معاون رئیس‌جمهور کامالا هریس جلوگیری کرد؛ اقدامی که برخی آن را تلاشی برای جلوگیری از تلافی ترامپ تلقی کردند.
ظاهراً پیچای نیز سعی کرده با ترامپ رابطه بهتری برقرار کند. کمتر از 2 هفته قبل از انتخابات، ترامپ او را در پادکست «تجربه جو روگان» (The Joe Rogan Experience) «آدمی فوق‌العاده» خواند و ادعا کرد پیچای به او زنگ زده و گفته به نظر من توقف کمپین او در مک‌دونالد که ترامپ زمانی به‌عنوان نیروی سرخ‌کن و مسئول پنجره درایو-ترو آر (تحویل غذا به رانندگان نشسته در خودروهایشان) کار می‌کرده، «یکی از بزرگ‌ترین اتفاقاتی است که تابه‌حال در گوگل دیده‌ایم.»
اما حتی شاید چنین توجهی از سوی میلیاردرهای دنیای فناوری نیز ترامپ را برای تغییر استراتژی سیاسی تشویق نکند؛ زیرا ممکن است پایگاه کارگری او خواهان برخورد شدیدتری با شرکت‌های فناوری بزرگ باشد. «مارک واگنر» (Mark Wagoner)، وکیل متخصص قوانین ضد انحصار در شرکت «شوماکر ادوایزر» (Schumaker Advisors) درمورد این موضوع گفته است:
«در حزب جمهوری‌خواه رویکرد جدیدی مبتنی‌بر جمع‌گرایی به وجود آمده است. من هیچ تغییر استراتژیک بزرگی را پیش‌بینی نمی‌کنم.»
ممکن است اینکه ترامپ در تجزیه گوگل مداخله کند یا نه، دیگر موضوع مهمی نباشد. وزارت دادگستری تقسیم این شرکت (یا مجبورکردن آن به واگذاری برخی کسب‌وکارهایش، مانند سیستم‌عامل موبایل اندروید یا مرورگر وب کروم) را به‌جای یکی از چندین راه‌حل مدنظرش، فهرست کرده است. کارشناسان ضد انحصار در مصاحبه‌ای گفته‌اند تجزیه شرکت نتیجه مطلوبی نیست، بلکه بیشتر تاکتیک مذاکره است تا گوگل را وادار به پذیرش برخی شرط‌هایی کمتر خصمانه کند؛ شرط‌هایی مثل اشتراک‌گذاری بیشتر داده‌ها با شرکت‌های شخص ثالث.
براساس گزارش‌ها، ترامپ «گیل اسلیتر» (Gail Slater)، یکی از مشاوران «جی‌دی ونس» (JD Vance)، معاون موردنظرش، را برای ارائه مشاوره به تیم جدیدش در زمینه سیاست ضد انحصار انتخاب کرده است. علاوه بر این، اسلیتر به ترامپ در انتخاب جایگزین برای «لینا خان» (Lina Khan)، رئیس کمیسیون فدرال تجارت که در دوران بایدن منصوب شده بود و با جدیت با شرکت‌های فناوری مبارزه می‌کرد، کمک خواهد کرد. اسلیتر پیش از این در شرکت «روکو» و انجمن اینترنت، گروه تجاری صنعتی منحل‌شده، نقش‌های اجرایی داشته است.
مارک واگنر، وکیل متخصص قوانین ضد انحصار در شرکت «شوماکر ادوایزر» (Schumaker Advisors) معتقد است حتی اگر دولت ترامپ در مسائل دیگر ضد انحصار مانند نظارت بر ادغام‌ها، عقب‌نشینی کند، چنین رویکردی برای گوگل نخواهد بود. گوگل در دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، به ویژه در سال ۲۰۲۰ قبل از شکایت وزارت دادگستری آمریکا، بهترین فرصت را برای رها کردن خود از مشکلات داشت. او درباره این موضوع گفت: «استراتژی همیشه این است که جلوی ثبت شکایت را بگیری. وقتی شکایت ثبت شد، دست‌وبالت برای حل‌وفصل مشکل بسته می‌شود.»
منبع: Forbes
